مرجع فایل - قابل ویرایش )
تعداد صفحه : 10
نقش زن دردوران هشت سال دفاع مقدس اگرچهدرتاريخبيشتربرجنبههايعاطفيواحساسيزنانتكيهشدهاستوليزنانمادرطيحماسهدفاعمقدسدوشبهدوشرزمندگاندليروغيوراينمرزوبومدليرانهايستادندوبهجهانياننشاندادندكهدرراهآرمانوعقيدهخويشحاضرندازعواطفواحساساتخودچشمپوشيكنند. عشقبهاسلاموميهنسببشدهبودكهآنانخانوادهوخودشانراازخاطرببرندوتنهابهمصلحتنظامبينديشند. زنانايرانيدرطيجنگتحميليباپيرويازمكتبعاشوراوپيامرسانآنزينبكبريحماسههايفراموشنشدنيآفريدند. درايندورانزنانآگاه،فعالوپرتوانكشورماندرفعاليتهايپرتحركوفراوانيهمچونمقاومتدرصحنههاينبرد،امدادگري،خدماتپشتيبانيوغيرهشركتداشتندكهبهشرحانهاميپردازيم: 1. حضوردرجبهه: زنانمسلمانايرانيباالهامازتعاليماسلاميباشجاعتوشهامتوصفناشدني،درصحنههايمختلفيحتيدرميدانهايرزمحضوريافتند. خواهرانبسيجوسپاهخرمشهرازجملهزنانيبودندكهدرمنطقهعملياتيباقيماندندوبهكارهاييازجملهحفاظتازانبارمهماتورساندنآنبهرزمندگاناسلام،كندنسنگر،تهيهوطبخغذابرايرزمندگانمشغولشدند. زنانغيوروشجاعايرانيگاهبادستخاليوياچوبدستيمزدورانبعثيرابهاسارتگرفتند. يكشيرزنسوسنگرديباچوبدستيخودچندسربازعراقيرابهاسارتگفتوقهرمانديگريتعداديازآنانرادريكاتاقمحبوسكردوبهسربازناسلامتحويلداد. آناندرشهرهايمرزيدليرانهمقاومتكردندگوييترسراازيادبردهبودندوفقطبهحقميانديشيدندوبس. ازروحيهمقاوموبسياربالاييبرخورداربودند. اجسادمطهرپدران،برادرانودوستانشانرابادستخودشانبهخاكميسپردند. جنگعليرغمهمهسختيهاومصيبتهانوانستهبودروالمعمولزندگيآنانرامختلسازد؛آنهابيتوجهبهحالتجنگيبهكاروفعاليتعاديوروزانهزندگيمشغولبودند. زنانشجاعآندوران،حماسهسازانگمناميبودندكهشجاعترابهمردانوفرزندانخودميآموختندوبهوجودفرزندانفداكارشانافتخارميكردند. آنانآيينهتمامنمايايثاروفداكاريواسطورههايشهادتوشهامتبودند،فرارازدشمنبرايايشانمفهومينداشتوبراينعقيدهبودندكهتاآخريننفسنبايدپشتبهدشمنكرد. شيرزنانسلحشورايرانيخاطرهمجاهداتوفداكاريهايزنانمجاهدصدراسلامرازندهكردندآنانتاسرحدجانبازيوشهادتپيشميرفتندوآرزويشهادتداشتند. درحالاتمرحومهفهيمهبابائيانپور،همسرشهيدغلامرضاصادقزاده،گفتهاندكهوقتيامامخمينيازفهيمهبرايجاريساختنصيقهعقددرخواستوكالتكردند،فهيمهباكلاميرسابهامامعرضكرد: جوابمثبتمنمشروطاست! اطرافيانباتعجبپرسيدند: چهشرطي؟فهيمهبهامامگفت: «بهشرطدعايشمابرايشهادتهردويمادرايندنياوقبولشفاعتمادرآخرت.» همينروحيهشهادتطلبياستكهامامخمينيرابهپيروزيمطمئنميسازدوميفرمايد: «منهروقتبانوانمحترمراميبينمكهباعزموارادهقاطعدرراههدفماحاضربههمهطورزحمتبلكهشهادتهستند،مطمئنميشومكهاينراهبهپيروزيمنتهيميشود.» ونيزميفرمايد: «... بعضيازخانمهاقسمميدهندكهشمادعاكنيدكهماشهيدبشويممندعاميكنمكهآنهاثوابشهادتراببرندوپيروزبشوند.» 2. پشتيبانيازرزمندگانبدونترديددرطولتاريختعدادزنانرزمنده،بسياركمترازمردانمبارزبودهاست،وليهنگامبروزجنگودفاعيكملتدربرابرحملهدشمناعزاممردانبهصحنهنبردتنهاضامنپيروزينخواهدبود،بلكهحمايتوپشتيبانيدرنبرد،تهييجوتشويقمردانبهحضورمداومدرجبهه،مراقبتازكودكانوحفظكانونگرمخانواده،پرستاريازمجروحانومداوايزخميها،قبولمسئوليتوانجاموظيفهبهجايمردانوفراغتايشانبرايشركتدرجنگ،حفظسنگرهايپشتجبههوحتيتشكيل،ادارهوتوسعهنهضتهايمقاومتوبسياريمواردديگريكهجزووظايفزنانمحسوبميگردند. ازجملهعواملمهميهستندكهتاثيرمستقيميبرروحيهرزمندگانوسرنوشتجنگخواهدداشت. دردورانهشتسالدفاعمقدس،اگرچهبخشعظيميازدرآمدكشوردرجهتتجهيزجبهههاورفعنيازهايتداركاتيهزينهميگرديدامابهلحاظوسعتميدانجنگازشماليتريننقطهمرزهايغربيتاجنوبيتريننقطهآن،بهعلاوهتماميپهنهآبهاينيلگونخليجفارس،طولانيبودنمدتدرگيريفمحصارهاقتصاديووضعيتنامطلوباقتصادداخلي،دولتنميتوانستآنچنانكهشايستهاستتمامهزينههايپشتيبانيجبههراتحملنمايد. بنابراينمداخلهنيروهايمردميدرامرپشتيبانيجبههراتحملنمايد. بنابراينمداخلهنيروهايمردميدرامرپشتيبانيجنگبسيارضروريوحياتيبود. زناندرطولتاريخباترغيبوتشويقرزمندگانبهخصوصفرزندانوشوهرانخودشاننقشعمدهايدرجنگهاايفاكردهاندبديهياستوقتيرزمندهنگرانادارهخانهوفرزندانخودشنيستباخياليآسودهراهيميداننبردميشودوبدوندغدغهبهجهادميپردازدولياگردرخانهوپشتجبههمشكلياورارنجبدهدممكناستويراازعزيمتبهميدانرزمبازداردياحدالدرهنگامرزمبخشيازذهنيتاوبهعقهجبههتوجهپيداكندكهاينامرميتوانددركيفيترزمرزمندگانتاثيرمنفيبگذارد. همسرانومادرانرزمندگانوبهخصوصمادرانشهيداندفاعمقدسنهتنهامانعازاعزامشوهرانوفرزندانخودشانبهمناطقعملياتينشدهاندبلكهبهترينياورانومربيانبرايآنهابودهاند. آناندرغيابهمسرانخودبهترينسرپرستخانوادهبودهوبهزيباترينشكلخانهراادارهكردهوفرزندانرزمندهوشهيدراپرورشدادهاند. اينكهسردارسلحشوروبافضيلتيچونشهيدبرونسيباهمهاوصافوخصوصياتيكهبرايحورالعينذكرشدهوخوداوبارهابراينيروهايشآنخصوصياترايادآورشدهاستولياوهمسرخويشراازصدحورالعينبرترميداند،نشانازقدرومنزلتهمسرفداكارشداردوحاكيازآناستكهدرتكاملشخصيتاينسرداربرومند،همسرفاضلهاشنقشاساسيايفاكردهاست. نگهداريازفرزندانشهيدانوتربيتآنانكارياستبسسختوطاقتفرسا،وليهمسرانشهيدان،اينوظيفهخطيررابهنحواحسنبهانجامرساندهاندبهگونهايكهامروزهفرزندانشاهدنسبتبهسايرطبقاتدرسطوحمختلفسرآمدهستند. عشقوعلاقهمادربهفرزندوصفناپذيراستدرعينحالمادرانشهيدانكهدرمكتبوالايزهراياطهروزينبكبريتربيتشدهانداينتمايلفطريخودشانرافدايخواستورضايحقكردندوباطيبخاطرواشتياقفرزندانخودراراهيجبههنمودهوشهادتنامهآنانراامضاءنمودند. زنانعلاوهبراينكهدرترغيبوتشويقرزمندگانوسرپرستيازخانهوفرزنداننقشعمدهومهميداشتندوزمينهحضوررزمندگانرافراهمميكردنددرستادهايپشتيبانينيزفعالانهحضورمييافتندوعلاوهبركمكهايماليبهستادها،گاهيبطورشبانهروزيدرآنجاميماندندوبهكاربستهبنديوآمادهكردنوسايلموردنيازجبهههاميپرداختند. زنانمبارزايرانيمساجدرابهپايگاهپشتيبانيازجبهههاينبردحقعليهباطلمبدلكردهبودندودرهرزمانيكهازآنهابرايكمكبهجبهههادرخواستميشدداوطلبانهخودراميرساندندودراينراههيچچيزنميتوانستمانعآنبشود. زيراتنهابهرفعنيازهايبرادرانرزمندهخويشميانديشيدند. دخترانجوانوفداكاراينكشوركهدرمكتباسوهومقتدايخودشانحضرتزهراپرورشيافتهبودندعلاوهبراينكهدربحرانهايمهمخودرادرمعرضآسيبوخطرقراردادندوبهياريانقلابونظاممقدسجمهورياسلاميورزمندگانسلحشورشتافتندباايثاروفداكاريوصفناپذيريحاضرشدندباجانبازانورزمندگانازدواجكننددرحاليكهميدانستندباقبولاينعلقه،مشقاتوسختيهايفراوانيرابايدتحملكنندوليبااشتياقفراوانبهازدواجباايثارگرانتندادند. آنانبااينعملايثارگرانههمروحيهرزمندگاناسلامراتقويتكردندوهمبرگهايزرينيبرتاريخانسانيتاينمرزوبومافزودند. خانمدكتركيهاني،پزشكبزرگواريستكهدربيمارستانسرپلذهابدرخدمتمجروحاناستاوبرايروحيهبخشيدنبهبچههايجبههحتيحاضرنشددرشهرخودش (تهران) ازدواجكند،بلكهپسازجاريكردنصيغهعقددرتهران،مراسمازدواجشرادرهمانمنطقهجنگيبرپاساختوسفرهعقدشانازتجهيزاتجنگيغنيمتيتزئينشدهبود. 3. مداوايمجروحاندرعصرهايگذشتهكهجنگهابيشتربهصورتتنبهتنانجامميگرفتودردرجهاولنيرويبدنيبرترمطرحبود،كاردفاعوجنگبرعهدهمردانبودوزنانبيشتربهامورامداديازقبيلمداوايمجروحانجنگيوپرستاريازآنهاميپرداختندچراكهآنهابهجهتصبروبردباريدراينزمينهازمردانقويتربودند. بامطالعهتاريخجنگهايصدراسلامدرمييابيمكهمسؤوليتبزرگپرستاريازمجروحانجنگيبرعهدهزنانبودهاست: «بهحضرتزهراخبردادندپدرشدرجنگاحدآسيبديدهاست. سنگيبهچهرهاورسيدهوچهرهاشراخونينساختاست. بادستهاياززنانبرميخيزد،آبوخوردنيبرميدارد،بهرزمگاهميروند. زنانمجروحانراآبميدادندوزخمهايآنهاراميبستندوفاطمهجراحتپدرراشستشوميداد.» خونبندنميآيدپارهبورياييراميسوزاندوخاكسترآنرابرزخممينهدتاجريانخونقطعشود. صفحاتزرينتاريخاسلامگواهوجودزيادياززنانامدادگردرميدانجنگميباشد. زنانايراناسلامينيزبااقتدابهزنانصدراسلامدرسختترينشرايطجنگي،دراينعرصهمقدسبهخدمتمشغولشدند. دردوراندفاعمقدس،بيمارستانهاوسايرمراكزدرمانيوپزشكيشاهدفداكاريوايثارگريهايزنانشاغلدرحرفهپزشكيوزنانداوطلبيبودكهباگذراندندورههايكوتاهمدتامدادگريباعشقوانگيزهبهمجروحانومصدومانجنگي،خدمتخداپسندانهمينمودند. آنهاباابتكارعملفمكانهايمناسبرابهمراكزدرمانيمبدلميساختندآناندرمناطقجنگزدهبهكارامدادگريمبادرتورزيدندوبدونهيچگونهترسيدرشهرهاييكههرلحظهزيرآماجگلولهتوپوخمپارهبودمجروحانرامداواميكردند. درسيوپنجروزحماسهخرمشهرنقشزنان،ازمحدودهمكانوزمانخارجشد،آناندرواقعميدانداراصيلاينفعاليتسختوجانفرسابودندكهباكمشدنتعدادمردانامدادگريورسيدگيبهمجروحانرابهدوشميكشيدند. آنانهركارينيازبودوقادربودندانجامميدادندازتخليهمجروحوپرستاريوكاردرآشپزخانهگرفتهتانگهبانيازبيمارستان. تمامسعيوتلاشآنشيرزنانمومنبرايامدادوكمكرسانيبهرزمندگانبودودراينراهنهازاسارتبيمداشتندونهازكشتهشدنهراسيبهدلراهميدادند. آنهابجزايفايتكليفشرعيدفاعازسرزمينهاياسلاميهمهچيزرافراموشكردهبودندوقلبشانتنهابرايرضايخداوحراستازانقلاباسلاميدرسينهميتپيد. دراينصحنههايپرشوروحماسهبهزنانيبرميخوريمكهدرعنفوانجوانيباجثهايضعيفزيربارانگلولههايدشمن،زخميهارابهدوشميكشيدندوبهبيمارستانهاحملمينمودند. زهراجوانبيستويكسالهايبودكهدرآنروزهايپرتبوتابكارشكمكبهمجروحانجنگيبود. اوچنانباكمبودامكاناتامداديمواجهگرديدكهزخمهايمجروحيراباتكههايلباسبست. شواهدفراوانيازامدادرسانيزناندردوراندفاعمقدسموجودميباشدكهحاكيازعزموارادهخستگيناپذيرزنانغيوراينمرزوبوماست. فعاليتدربيمارستهايصحراييودرمانگاههايمناطقعملياتيغربوجنوبنمونهايازاينتلاشهاميباشد. وليمتأسفانهفعاليتگستردهشيرزنانايراناسلاميدراينمراكزمكتوبنشدهوتنهاموارديازآنانبهرشتهتحريردرآمدهاست. ازجملهآقايسيداميرمعصوميخاطراتتعداديازپرستاران،امدادگرانوپزشكانمناطقعملياتيرادردوكتابتحتعناوين «باليننور»و «زنانجنگ»گردآوريكردهاست. درايندوكتاباندكيازايثارگريها،رشادتها،شهامتهاورنجهاومشقتهايزنانايثارگرايراناسلاميدرمناطقعملياتيبهرشتهتحريردرآمدهاستكهمطالعهآنهاميتواندمارابهاوجنقشزنانمسلمانكشورمانآشناسازد. نقشامدادرسانيخواهرانمسلمانهمچونسنديجاوداندرتاريخدفاعمقدسحكشدهاست. عمقاينفعاليتآنچننوسيعوگستردهاستكهقلمرايارايبيانآننيست. اماتاجاييكهمقدوراستبايداينتلاشرابهتصويركشيدوهمگانراازشكوهودلاوريايثارزنمسلمانايرانيآگاهكرد. زنانيكهضمنرعايتحجاب،آدابوشئوناسلامينقشخويشرابهبهتريننحوايفانمودنسهموقدرومنزلتاينزنانمجاهددردفاعمقدسوپرورششهيدانكمترازمردانرزمندهوشهيدنيست،زيراعلاوهبرانجاممسئوليتخويشروحيهدليرمردانعرصهنبردرانيزتقويتميكردند. زنمسلمانايراني،بازيابيهويتخويشرامرهونزحماتبنيانگذارجمهورياسلاميحضرتامامخمينيميداندايشانبهطورمكررازنقشهايمثبتزنانسخنبهميانآوردهوميفرمايند: «پيروزوسرافرازبادنهضتاسلاميزنانمعظمايران،افتخاربراينقشرعظيميكهباحضورارزشمندوشجاعانهخوددرصحنهدفاع،ميهناسلاميوقرآنكريموانقلابرابهپيروزيرساندهوهماكنوندرجبههوپشتجبههدرحالفعاليتوآمادهفداكاريهستند.» زناننيميازپيكرهاجتماعراتشكيلميدهندودرپرورشوتربيتنيمديگرنيزنقشاساسيدارند،بدونمشاركتاينقشرعظيم،هيچجامعهايبهمدارجپيشرفتوتوسعهنخواهدرسيد. درحقيقتباتوجهبهنقشحساسوحياتيزناندرصحنههايگوناگونجامعهوبابهرهگيريازتوانآنهاستكهميتوانبهپيشبرداهدافبرترومقدسنظامجمهورياسلاميدستيافت
مبلغ قابل پرداخت 11,000 تومان