فرمت فایل: ورد - Word  

مرجع فایل - قابل ویرایش ) 

تعداد صفحه : 29
مدرس و جمهوري رضاخاني چکيده: مخالفت مدرس با مساله جمهوريت اذهان بسياري را به اين سوال واداشته كه به‌راستي علت مخالفت او با مساله‌اي به اين مهمي كه باعث ايجاد تحولي بزرگ در كشور مي‌شد چه بود؟ قيامي را كه مدرس عليه جمهوري رضاخاني ايجاد و رهبري كرد، به يكي از نقطه‌هاي عطف تاريخ مبدل شد و در زمره مبارزات اين قهرمان عرصه ديانت و سياست، جايگاه ويژه‌اي احراز نمود.گرچه برخي بر اين باورند كه مبارزه با جمهوري‌خواهي شايد تنها اشتباه مدرس بوده و جاي انتقاد را در تاريخ پرافتخار مبارزات آزاديخواهانه او باز نموده است، اما با دقت در شرايط سياسي ـ اجتماعي ايران آن روزگار و نيز با اتخاذ يك رويكرد تحليلي به مساله جمهوري‌خواهي‌، احتمالا مدرس و همفكران او در اين ماجرا در جايگاه بس والايي قرار خواهند گرفت.منتقدان مرحوم مدرس بر اين باورند كه گرچه جمهوري به دست شخصي چون رضاخان تحقق مي‌يافت و دستهاي پيدا و پنهان استعمار در آن پيدا بود، اما بالاخره تحمل يك جمهوري ولو چندساله بهتر از ديكتاتوري پنجاه‌ساله پهلويها به‌نظر مي‌رسيد! از طرف ديگر، آنان استدلال مي‌كنند كه دست نيروهاي ملي و مذهبي در يك حكومت جمهوري بازتر از سلطنتي است و آنها مي‌توانستند در اصلاح و هدايت جمهوري ايران نقش ايفا كنند.جواب اين ايراد چيزي نيست كه در طي چند صفحه ادا شود و نيازمند پژوهشهاي كاملا پخته و جاندار در حيطه تاريخ و علوم سياسي مي‌باشد وليكن بايد دانست كه مخالفت مدرس با مساله جمهوري كه به‌زودي به يك قيام يكپارچه تبديل شد، بدون اين پيش‌فرض بوده كه به‌قدرت‌رسيدن رضاشاه چه از راه جمهوري و چه از راه سلطنت يك امر حتمي بوده باشد. اتفاقا بخش عمده هدف مخالفت با جمهوريت، مبارزه با شخص رضاخان بود كه از طريق حمايتهاي خارجي روزبه‌روز قدرت بيشتري مي‌يافت و مرحوم شهيد مدرس نيز هم صراحتا گفته بود كه «اگر كانديداي جمهوري شخص ديگري جز رضاخان بود، از آن حمايت و پشتيباني مي‌كردم.»تاسيس حكومت جمهوري در نظام مشروطه سلطنتي، اساس مشروطيت را به